ماڵپه ڕی فه رمووده ی شیرین
خەلافەتی ڕاشدین ئاماده‌كردنی: ماڵپه‌ری ئیسلام كورد خەلیفەکانى ڕاشدین ئەو چوار فەرمانڕەوا موسڵمانەن کە لەدواى مردنی پێغەمبەری ئیسلام محەمەد (صلی الله علیه وسلم)، حوکمى موسڵمانایان کردووە. پێرستی ناوى خەلیفەکان ناوى خەلیفە ماوەى خەلافەت ژیانى ئەبووبەکر کوڕی ئەبووقەحافە ١١ ک:١٣ ک 38 پێش ک تا ١٣ ک عومەر کوڕى خەتاب ١٣ ک :٢٣ ک ٢٧ پێش ک تا ٢٣ ک عوسمان کوڕى عەفان ٢٣ ... Read More »
Monthly Archives: كانونی یه‌كه‌م 2013
سەردەمی پێغەمبەرایەتی ئاماده‌كردنی: ماڵپه‌ری ئیسلام كورد سەردەمی پێغەمبەرایەتی ئەو سەردەمە دەگرێتەوە کە پێغەمبەری ئیسلام محەمەد (صلی الله علیه وسلم) دەستی کرد بە بڵاوکردنەوەی بانگەوازی ئیسلام، ماوەی ٢٣ ساڵ دەگرێتەوە لە ساڵی ٦١٠ تا ساڵی ٦٣٢زاینی. قۆناغی مەککە موحەمەد پێش پێغەمبەرایەتی لە ساڵی ٥٧١ز, نیمچەدوورگەی عەرەبی دوو ڕووداوی گرنگی بە خۆیەوە بینی, کە ئەوانیش شاڵاوی حەبەشەکان بوو بە ئامانجی ڕوخانی کەعبە و لە دایکبوونی پێغەمبەر موحەمەد (صلی الله علیه ... Read More »
كورته‌ی ژیاننامه‌ی عەلی کوڕی ئەبووتالیب ئاماده‌كردنی: ماڵپه‌ری ئیسلام كورد باوکی حەسەن عەلی کوڕی ئەبوتالیب (خوای لێ رازی بێت) ، کوڕی مامی پێغەمبەر (صلی الله علیه وسلم) بووە و ھاوسەری فاتمەی کچی بووە و لە (آل البیت)ە و لە ھاوەڵەکانیەتی، و چوارەم خەلیفەی ڕاشدینە لای سوننه وه لای شیعه یه‌كه‌م ئیمامه) لە دایک بوونی عەلی کوڕی ئەبوتالیبی کوڕی عەبدول موتەلیب کوڕی ھاشم لە دایک بووە لە مەککە لە ... Read More »
كورته‌ی ژیاننامه‌ی عوسمان کوڕی عەفان ئاماده‌كردنی: ماڵپه‌ری ئیسلام كورد عوسمانی کوڕی عەفان(خوای لێ رازی بێت) ، سێیەم خەلیفەی ڕاشدینە و یەکێکە لەو دە کەسەی مژدەی بەھەشتیان پێدراوە، و ئەوانەی لە سەرەتاوە چوونە ئیسلامەوە، و نازناوی زو لنورەینە (واتە خاوەنی دوو ڕوناکی) ئەمەش لەبەر ئەوەی ھاوسەری دووان لە کچەکانی پێغەمبەر موحەمەد (صلی الله علیه وسلم) بووە، ڕوقیە ھاوسەری یەکەمی بوو پاشان لەدوای مردنی ئەو ئوم کەلسوم ... Read More »
كورته‌ی ژیاننامه‌ی عومەر کوڕی خەتتاب ئاماده‌كردنی: ماڵپه‌ری ئیسلام كورد عومەر کوڕی خەتاب (خوای لێ رازی بێت) دووەم و بەھێزترین خەلیفەی ڕاشدینە، و یەکێکە لە ھاوەڵەکانی پێغەمبەری ئیسلام محەمەد (صلی الله علیه وسلم) ، ناسراوە بە فاروق، و یەکێکە لەو دە کەسەی کە مژدەی بەھەشتیان پیدراوە، لە ھاوەڵە زانا و لە خواترسەکان بووە، بە یەکەم کەس دادەنرێت کە کاری بە ڕۆژژمێری کۆچیی کردووە، لە سەردەمی عومەردا فەتحیعێراق و میسر و لیبیا و شام و فەلەستین و فارس و خۆراسان و ڕۆژھەڵاتی ئەنادۆڵ و باشوری ئەرمینیا و ... Read More »
كورته‌ی ژیاننامه‌ی ئەبووبەکری سدیق ئاماده‌كردنی: ماڵپه‌ری ئیسلام كورد عەبدولڵای کوڕی ئەبوقەحافەی کوڕی عوسمانی کوڕی کەعبی تەیمی ئەبوبەکری سدیق (خوای لێ رازی بێت) ، یەکێک لە ھاوەڵانەی کە لە سەرەتادا ئیسلام بوون لە ھۆزی قوڕەیش و ھاوڕێیەتی پێغەمبەر محەمەدی کوڕی عەبدولڵای (صلی الله علیه وسلم) کرد لە سەرەتای ئیسلامەوە و لەوانە بوو کە زۆر نزیک بوون لێوەی، و یەکەم خەلیفەی ڕاشدینە و یەکێکە لەو دە کەسەی ... Read More »
مەزهەبی مالیکی ئاماده‌كردنی: ماڵپه‌ری ئیسلام كورد مەزهەبی مالیکی یەکێکە لە چوار سەرمەزهەبەکەی سوننە، کە بیروڕا فیقهیەکانی پێشەوا مالیکی کوڕی ئەنەس دەردەخات، مەزهەبێکی ڕوون و سەربەخۆ بوو لە سەدەی دووەمی کۆچیدا پێک هات دروستبوون و پێشکەوتن مەزهەبی مالیکی دامەزرا لەسەر دەستی مالیکی کوڕی ئەنەس، لە سەرەتاکانی سەدەی دووی کۆچیی، و پێش کەوت لەسەر دەستی فێرخوازەکانی لە دوای خۆی. شان و شکۆی بەرز بوویەوە، و بنکەی مەزهەبی ... Read More »
مەزهەبی حەنبەلی ئاماده‌كردنی: ماڵپه‌ری ئیسلام كورد حەنبەلی یەکێکی تر لە چوار مەزهەبە سەرکییەکەی سوننە و ئەگەڕێتەوە بۆ پێشەوا ئەحمەدی کوڕی حەنبەل کە ساڵانی ١٦٤ک بۆ ٢٤١ک ژیاوە. بنەماکانی مەزهەبەکەی مەزهەبی حەنبەلی لە هەموو مەزهەب سوننیەکان زیاتر پارێزگاری دەقەکانی کردووە و دوور کەوتۆتەوە لە ڕا، دەستی گرتووە بە قورئانەوە پاشان فەرموودە ڕاستەکان و پاشان کۆبوون و ئیجماعی هاوەڵەکان و قیاسی بەکار نەهێناوە لە ... Read More »
مەزھەبی حەنەفی ئاماده‌كردنی: ماڵپه‌ری ئیسلام كورد مەزهەبی حەنەفی یەکێکە لەسەرمەزهەبەکانی سوننە و ئەگەڕێتەوە بۆ پێشەوا ئەبووحەنیفە نوعمان کە ساڵی ٨٠ک تا ١٥٠ک ژیاوە. ئیمام ئەبووحەنیفە لە شوێنکەوتووی شوێنکەوتووەکانە و پێشەوای ئەهلی ڕا و فیقهی عێراقە، زانستی وەرگرتووە لە حەماددی کوڕی ئەبو سولەیمان و کە ئەویش لە ئیبراهیم نوخەعی وەرگرتووە و ئەویش لە عەبدوڵڵای کوڕی مەسعوودی وەرگرتووە کە یەکێک بووە لە هاوەڵەکانی پێغەمبەری ئیسلام، و لە ... Read More »
مەزھەبی شافعی ئاماده‌كردنی: ماڵپه‌ری ئیسلام كورد زاراوەی شافعی دەرکەوت هەر لە سەرەتا زووەکانی گەشەکردنی خوێندنگە زانستیە جیاوازیەکانی سوننە، بەڵام بە دڵنیایی دەرکەوت لە ژیانی ئیمام محەمەد کوڕی ئیدریس شافعیدا (١٥٠-٢٠٤)کۆچی، کە سەرمەزهەبی شافعی ئەچنەوە سەر ئەو. مەزهەبی شافعی لە دە رهێنان و ڕێگاکانی پایانکردنیدا پشت ئەبەستێت بەو بنەمایەی کە ئیمام شافعی دایناوە بە شێوەیەکی گشتی، بەڵام پێویست نیە کە بیروڕای مەزهەبی شافعی لەگەڵ بیروڕای خودی ئیمام شافعیدا ... Read More »